Vitamine D komt voor in 2 vormen: cholecalciferol (vitamine D3) en ergocalciferol (vitamine D2). Vitamine D3 wordt in de huid gevormd en komt van nature in een aantal voedingsmiddelen voor. Ook wordt het vaak gebruikt in supplementen of toegevoegd aan voedingsmiddelen. Vitamine D2 wordt geïsoleerd uit bestraalde vetten en werd vaak gebruikt bij verrijking van voedingsmiddelen. Nu is vitamine D2 grotendeels vervangen door (synthetisch) vitamine D3. Vitamine D3 heeft een sterkere werking dan D2.

Waar zit het in?

Je lichaam kan zelf vitamine D aanmaken onder invloed van zonlicht. In de winter, wanneer er minder zon is, gebeurt dit echter niet genoeg. Deze tijd zou je vitamine D extra moeten slikken. Er wordt 10 microgram vitamine D per dag aangeraden. Verder zit vitamine D in vette vis, Amerikaanse kastanje champignons en andere wilde paddenstoelen die lang aan zonlicht zijn blootgesteld. Ook aan sommige (zuivel)producten is vitamine D toegevoegd.

Vitamine D wordt in de darm het best opgenomen als er ook wat vet aanwezig is. Het lichaam kan vitamine D opslaan in vetweefsel en organen, zoals de lever.

Gezondheidseffecten

Het lichaam heeft vitamine D nodig voor stevige botten en tanden. Het zorgt ervoor dat calcium en fosfor uit eten goed worden opgenomen en worden vastgelegd in de botten en tanden tijdens de groei. Daarnaast is vitamine D nodig om botontkalking (osteoporose) zoveel mogelijk te beperken. Ook speelt vitamine D een belangrijke rol bij de celgroei en celdeling, zoals in het immuunsysteem.

Tekort

Een tekort aan vitamine D kan bij kinderen rachitis veroorzaken. Deze ziekte heeft te maken met afwijkingen aan het skelet. Bij volwassenen en ouderen kan een vitamine D-tekort op den duur botontkalking of osteoporose en spierzwakte optreden. Vermoeidheid, skeletproblemen en spierzwakte zijn tekenen van een vitamine D-tekort.

Teveel

Een te hoge vitamine D inname kan alleen voorkomen als gevolg van langdurig te veel supplementen gebruiken. Dan kan kalkafzetting in het lichaam ontstaan. Ook een langdurige blootstelling aan zonlicht geeft geen risico op een teveel aan vitamine D; de huid regelt dan namelijk de aanmaak.